Romantyzm

Nazwa pochodzi jeszcze z czasów starożytnych. Odnosi się do terminu jakim określano język rzymski , a mianowicie "Lingua romana". Od drugiego członu tej nazwy pochodzi określenie "romans". Nazwę tę przyporządkowano utworom, których tematyka zajmowała się uczuciem i miłosnymi perypetiami oraz tekstom ukazującym historie dzielnych rycerzy.

Romantyzm obejmuję czasy od XVIII do XIX wieku, kiedy to przypada okres "Wiosny Ludów".

• Początek: 1789r. - Wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej
• Koniec: 1848 r. - Wiosna Ludów

• Początek: 1822 r. - wydanie przez Mickiewicza zbiorku poetyckiego pt. "Ballady i romanse", który stanowił manifest i propozycje nowej literatury.
• Koniec: 1864 r. - upadek powstania styczniowego, zamykającego serię powstań narodowych.

Charakterystyka

Ogólne następstwo epoki można określić jako przeplatanie się wiary w rozum i wiary w uczucie. Romantyzm był niewątpliwie wiekiem wiary w siłę uczucia. Uwagę twórców przykuwały ludowe wierzenia, legendy o tajemniczych stworach, zatopionych miastach, legendarnych kochankach. Jednocześnie był to czas gwałtownych przemian społecznych i przemysłowych. Romantyzm kojarzy się przede wszystkim ze wspaniałą poezją, z wzniosłymi ideałami, porywami serca, które nierzadko kończyły się śmiercią zawiedzionego kochanka. Jednak nie zmienia to faktu, ze był to także wiek wynalazków i przemysłowego rozwoju. To właśnie w wieku XIX powstają pierwsze lokomotywy. W 1866 linia telegraficzna połączy obie półkule. Potem powstał telefon. W 1818 roku rodzi się fotografia.

Charakterystyczne cechy i zjawiska, związane z romantyzmem i dziełami romantyzmu:

• przedkładanie uczucia, intuicji i wiary nad rozum; sprzeciw wobec oświeceniowego racjonalizmu, protest wobec klasycyzmu i harmonii,
• protest przeciwko feudalnemu kształtowi państwa
• Indywidualizm - czyli doktryna filozoficzna, zgodnie z którą istotne znaczenie przyznawano tylko jednostkom.
• Historyzm - przede wszystkim renesans zainteresowania gotycyzmem i neogotykiem) "mroki średniowiecza" stanowiły reakcję na oświeceniowy racjonalizm i umiłowanie ładu
• Orientalizm (zainteresowanie odległymi krainami np. Dalekiego Wschodu)
• Ludowość (częste są nawiązania do legend, podań, starodawnych mitów i baśni)
• Mistycyzm - czyli wiara w istnienie świata pozazmysłowego i łączenie się z nim
• Mesjanizm - czyli wiara w pojawienie się mesjasza, który zbawi świat
• Bajronizm - czyli bunt przeciwko przyjętym wzorcom kulturowo społecznym - bohater to buntownik.

Świat, zdaniem romantyków dzielił się na to, co widzialne (materialne) i poznawalne zmysłowo oraz na to, co niewidzialne (duchowe).